"No abissal fundo dos océanos
lá, onde mora a noite,
estou,
e ancorei-me na fenda
aberta da terra
ao quentor da luz,
para as roseiras vermelhas do seixo".
José Alberte Corral Iglesias. Acarom da Brêtema
 |
| Unha das furnas da costa de Dexo e Serantes |
Aló onde os embates do fero Atlántico golpexan sen tregua
as profundidades do Golfo Ártabro, aló onde os cormoráns e os mascatos sobrevoan os ventos sobre o Cabo Prior e a
Punta Canabal, as entrañas da terra amósannos os segredos máis ocultos e
espectaculares da nosa singular xeoloxía. Estas costas esgrevias foron moldeadas dende
sempre polo vento e polo mar, debuxando praias e areais, escavando furnas e
covas nestas impactantes ribeiras ateigadas d’herba de namorar. As furnas de Ollo Pequeno, Ollo Grande e A
Regocha, son mostras ben representativas do incesante i eterno traballo do mar
sobre dos cantís. Na superficie da rocha, estrañas formas semellan esculturas
naturais que tiveron como creador ó incesante vento e ó salgado mar, ás
marusías e ás treboadas. Foi precisamente esta intensa erosión costeira a que
sacou á luz, no devalar dos séculos, o espectacular tesouro xeolóxico do Seixo
Branco.
 |
| Os cantís de Punta Canabal, cubertos de herba de namorar |
Achegámonos ata
alí, na procura deste encrave único no chan galego situado entre as parroquias
oleirenses de San Xián de Serantes e Santa María de Dexo, ó norte das terras
coruñesas. Na Punta do Seixo Branco quedou ó descuberto unha xigantesca e
alongada veta de pórfiro branco que serpea a través da escura rocha dos cantís.
Semella procurar o mar coma unha fonte petrificada, namentres milleiros de
percebes e mexillóns fican chantados nos pés deste encrave único. O mineral,
que semella espido e relucente, non é seixo propiamente dito, senón outro tipo
de cristal de rocha coñecido coma pórfiro. Os mariñeiros que conseguen remontar
a illa da Marola e o petón do Marolete, observan dende o mar o relucente trazo branco que os despide
deste golfo onde se mesturan as augas de tres fermosas rías.
Os lagarteiros ollan dende o alto a superficie dos
cantís, na procura dos pequenos réptiles que saen a quecerse ó sol; mentres
tanto, as gaivotas escuras e as pardelas entoan os seus berros agoirando
treboadas. Os araos aínda aniñan nestes impracticables cantís, agochando os
seus niños entre os toxos costeiros, entre os coveiros sombríos onde medra o
pirixel de mar. O fento dos cantís é peiteado polos ventos, namentres as
lagartas procuran o acubillo das profundas fendas. Baixo das rompentes, as
nécoras e os ourizos de mar conviven cos polbos e as centolas, a carón das robalizas que procuran alimento nos fértiles fondos mariños. Este
privilexiado ecosistema foi declarado Monumento Natural e Lugar de Importancia
Comunitaria. Ademais, está recoñecido como Zona de Especial Protección dos
Valores Naturais, e foi integrado na Rede Galega de Espazos Naturais
Protexidos.
Abandonamos o Seixo Branco, non sen antes detérmonos a
carón do Faro de Mera, que se ergue a máis de oitenta metros sobre do extremo
norte da Ría da Coruña. Ó outro lado da enseada, o faro máis vello do mundo, a Torre de Hércules, segue a alumear coa súa intermitente muxena o horizonte que se albisca dende
estes feros cantís do Ártabro máis descoñecido. Estes dous fachos semellan
fundirse nunha aperta de luces na ría, vixiando os límites dos vellos e
perigosos mares da Crunia. Ó lonxe, uns arroaces brincan sobre as augas,
namentres un barco volta ó fogar asediado polas gaivotas. Coma aínda contan moitos
vellos que coñecen esta perigosa costa, “quen pasou a Marola, pasou a mar toda”. Que sigan a emerxer das furnas os saloucos salgados do
mar.
A Samuel Fdez. Cabado,
que me descubriu este mar ártabro
e estas furnas milenarias.
Ningún comentario:
Publicar un comentario